Co to jest ISO 20022?
ISO 20022 to globalny, otwarty standard komunikacji dla instytucji finansowych, ustanowiony przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO), niezależny, pozarządowy organ normalizacyjny. Jest to język oparty na słowniku biznesowym, który ujednolica wiele istniejących, rozproszonych standardów.
ISO 20022:
- zawiera dużą ilość wysoce ustrukturyzowanych danych, co przynosi znaczące korzyści wszystkim uczestnikom rynku;
- wzbogaca zbiory danych, promując kompleksową automatyzację w całym cyklu życia transakcji;
- poprawia możliwości automatycznego odczytu, umożliwiając szybsze przetwarzanie oraz większą kompatybilność między różnymi krajami i systemami rozliczeniowymi.
Zarówno banki, jak i ich klienci muszą dostosować swoje systemy, aby sprostać nowym wymogom.
Jak wygląda harmonogram dostosowania systemów do standardu ISO 20022 według SWIFT?
Przejście na standard ISO 20022 dotyczy przede wszystkim komunikacji (wymiany informacji) między bankami:
- do 2023 r. banki przekazywały między sobą komunikaty w formacie MT (np. MT103),
- od 2023 r. banki nadal przekazują między sobą komunikaty w formacie MT, ale mogą też przekazywać komunikaty w nowym formacie MX, czyli w formacie zgodnym ze standardem ISO 20022 (np. pacs.008). Banki mają obowiązek przyjęcia komunikatu MX, jeśli inny bank go wyśle, ale nie mają obowiązku ich wysyłania. W tym okresie przejściowym Citi Handlowy nadal wysyła komunikaty w formacie MT i będzie je obsługiwać aż do listopada 2025 r.,
- od listopada 2025 r. kluczowe komunikaty płatnicze (MT1XX, MT2XX) powinny być już przekazywane między bankami jedynie jako komunikaty MX.
- do czerwca 2025 r. banki przekazują między sobą komunikaty w formacie MT (np. MT103),
- od czerwca 2025 r. banki będą przekazywać między sobą jedynie komunikaty MX.
- obecnie banki przekazują między sobą komunikaty według zasad uzgodnionych dla danego systemu,
- nie są jeszcze znane konkretne daty w zakresie migracji systemów innych niż SORBNET na standard ISO 20022. W szczególności w przypadku systemu Elixir spodziewamy się, że będzie to rok 2026 lub kolejne.
Kalendarium zmian rynkowych:
-
Nowsza wersja MX dla SEPA
Marzec 2024 – dostosowanie komunikatów SEPA do najnowszej wersji xml
Listopad 2026 – wejście nowego standardu zgodnego z ISO 20022 (m.in. adresy strukturyzowane)
Zmiana komunikacji międzybankowej na standard ISO 20022 wpłynie także na komunikację między bankiem a jego klientami – zarówno w przypadku zlecania przelewów, jak i pobierania wyciągów:
Na komunikację między bankiem a klientem wpływa bardzo wiele zmiennych, takich jak np.:
- sposób (kanał) zlecania przelewu/otrzymywania wyciągu (może to być formatka przelewu wypełniania w bankowości elektronicznej/wyciąg pobierany z systemu banku, plik importowy wg specyfikacji technicznej banku, albo np. zlecenie SWIFT wysyłane/otrzymywane za pośrednictwem sieci SWIFTNet),
- format przekazywanych danych (np. zlecenie przelewu: komunikatem MT101 w standardzie MT/ pain.001 w standardzie MX / komunikatem wg własnego wzoru banku itd.; wyciąg w formacie MT940 w standardzie MT / w formacie camt.053 w standardzie MX / wyciąg wg własnego wzoru banku np. PDF, itd.).
Z tego względu trudno jest wskazać ogólne zasady i terminy migracji, obowiązujące wszystkich klientów banku, wszystkie kanały i wszystkie formaty plików. W miarę postępu prac planujemy przekazywać Państwu bardziej szczegółowe informacje, właściwe dla scenariusza wymiany danych między Państwa firmą a Citi Handlowy. Już teraz chcielibyśmy jednak zwrócić Państwa uwagę na kilka kwestii:
- warto podjąć przygotowania w zakresie jakości danych, wykorzystywanych przez Państwa w przelewach, w szczególności jeśli chodzi o dane odbiorców, a zwłaszcza ich adresy. W najbliższych latach należy się spodziewać wprowadzenia obowiązku podania przynajmniej miasta i kraju odbiorcy w ustrukturyzowanej formie – warto się do tego przygotować,
- jeśli już zlecają Państwo przelewy w formie komunikatu MX (pain.001) warto pamiętać, że systemy, które jeszcze nie obsługują tego standardu (tu: Elixir, SORBNET do czerwca 2025 r.), przyjmą ograniczony zakres danych,
- jeśli zlecają Państwo przelewy korzystając z sieci SWIFT (SWIFTNet), dotyczą Państwa także wymogi nakładane przez samą sieć SWIFT.
- zalecamy już teraz zastąpić wyciągi w formacie MT940/942 formatami camt.053 i camt.052, które uwzględniają szerszy zakres danych przekazanych przez kontrahenta,
- w związku z tym, że nowy format komunikatów MX zawiera dodatkowe pola, których nie było w formacie MT, na wyciągach mogą Państwo spodziewać się większej ilości informacji,
- jeśli otrzymują Państwo wyciągi korzystając z sieci SWIFT (SWIFTNet), dotyczą Państwa także wymogi nakładane przez samą sieć SWIFT.
Komunikaty MT, które migrują na MX
Zmiana na nowy format dotyczy komunikatów MT1XX, MT2XX, MT9XX (zarówno w zakresie komunikatów płatniczych, jak i wyciągów).
Które komunikaty ulegną zmianie?
Jak ISO 20022 wpłynie na naszych klientów?
- Obecnie wykorzystywany standard, szablony, a także pliki do importu transakcji nie zmieniają się. Jednocześnie pracujemy nad tym, aby w przyszłości nowe formatki w pełni wykorzystały możliwości, jakie przyniesie ISO20022.
O ewentualnych zmianach będziemy informować z wyprzedzeniem.
- Na chwilę obecną nadal będzie można używać komunikatów MT.
Biorąc jednak pod uwagę możliwości jakie niesie ze sobą standard ISO20022, w postaci większego zakresu danych, warto już teraz rozważyć zmiany w systemach finansowo-księgowych, pod kątem zlecania płatności oraz otrzymywania wyciągów.
Jednocześnie, jako bank, pracujemy nad wdrożeniem formatu ISO 20022 i o wszelkich wprowadzanych zmianach będziemy informować na bieżąco.
- Na chwilę obecną nadal można korzystać z komunikatu MT101 oraz MT9XX. O terminie planowanych zmian oraz ich zakresie będziemy informować na bieżąco.